Yerli Kömür
SOMA HAVZASININ
KÖMÜR JEOLOJİSİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER:
600 milyon ton görünür rezerv ve yıllık 10 milyon ton üretim
miktarı 4000-6000k.cal/kg ortalama AID ile başta Manisa ili Soma ilçesi olmak
üzere Türkiye ekonomisine önemli miktarda katma değer yaratmaktadır.” Soma
Linyit Havzası” ülkemiz için çok önemlidir. Soma
Havzasında 1910’lu yıllarda başlayan jeolojik çalışmalar günümüze kadar devam
etmiş olup; bugün Eynez, Kalemköy, Yaylaköy ve civarlarında sondajlı olarak
devam etmektedir.
KÖMÜR OLUŞUM ORTAMLARI:
Kömür karasal (Limnik)
ortamlarda veya denize yakın kıyısal bataklıklarda (Faralik), yerinde (Otokton)
veya taşınarak (Allokton) gelen bitkisel malzemelerin çökelimi sonucu
(Sedimanter) oluşmuş katı yakıtlardır. “Paralik Havzalarda”; deniz seviyesinin
sürekli yükselim ve alçalım göstermesi sonucu, birbirinden bağimsız olarak
gelişmiş kömür damarlarının sayısı fazla buna karşılık damar kalınlıkları
incedir. Limnik Havzalarda ise; damar sayısını az olmasına karşılık damar
kalınlıkları fazladır. Türkiye’deki bilinen Linyit suhurlarının bir bölümü
“Limnik Havzalarda” tamamı ise yerinde oluşmuştur.
KÖMÜRLEŞMEYE ETKİ EDEN
FAKTÖRLER:
1- Havzadaki bitkisel malzeme miktarı ve cinsi. 2-
Zaman. 3- Isı. 4- Basınç. 5-
Süpsidans.
Kömürleşme derecesine; zaman,
ısı ve basınç kavramlarının her biri tek başına etki etmekte olup, üçünün
birden ortak etkisi söz konusudur. Şöyleki; en yaşlı veya en çok basınca maruz
kalmış bir kömür damarının kömürleşme derecesi her zaman en yüksek olmamaktadır.
Süpsidans; genel anlamda Havzanın çökmesi olarak ifade edilmektedir. Kömürleşme
olayı için çökelen bitkisel malzemelerin havanın oksijeni ile temas etmeden
indirgeyici bir ortamda kalmaları gerekmekte, buda Havzanın çökmesi sonucu
mümkün olabilmektedir. Yalnız bu arada havza çökmesinin hızı önem
kazanmaktadır. Eğer sübsidans fazla ise su deriniği arttırmakda, bu durumda
turuvanın yetişmesi için gerekli bataklık ortam ortadan kalkmaktadır. Çökme az
olduğu zaman da ise yığışan bitkisel malzemelerin havanın oksijeni ile temas
ederek bozulması söz konusudur. Sonuç olarak; kömürleşmenin gerçekleşmesi için
çökme hızının çökelen bitkisel maddenin havanın oksijeni ile temas etmeyecek
kadar hızlı, su derinliğinin de artmayacağı kadar da yavaş optimum bir değerde
olması gerekmektedir.Bitkisel malzemenin çökelimi esnasında; aşırı havza
çökmesi veya su rejimine bağlı olarak su derinliğinin fazlalaştığı dönemlerde,
suyun içerisindeki suspansiyon halinde kaba taneli (kum, kil, silt) malzemenin
çökelinin olmakta, bu ise kömür damarlarının arasındaki kil ara kesmelerin
oluşumu şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
SATIŞA SUNDUĞUMUZ YERLİ SANAYİ KÖMÜRÜ ÇEŞİTLERİ:
1- Kısrakdere
Yıkanmış 10-18 mm. ( fındık )
2- Kısrakdere
Yıkanmış 05-10 mm. ( pirinç )
3- Kısrakdere 0-18 mm. ( toz )